Tip:
Highlight text to annotate it
X
Esta es mi sivdad, Sarajevo
82 anyos, yo sto aki
Aki vozos puedesh ver la sivdad vieja de Sarajevo
I a la siedra se topa la mueva Sarajevo
Sarajevo es una chika Yerushalayim
Vozos vesh, Yerushalayim, la chika Yerushalayim.
Todas las relijiones biven endjuntas.
Moris es un desendiente de los djudios de Espanya en 1492 ken vinieron a Sarajevo y konservaron su lingua djudeo-espanyola, el ladino.
En esta parte, todas las kazas eran djudias antes de la Sigunda Gerra Mondiala.
Esta kaza aki, es mi kaza, la kaza de mi padre.
De mi padre, David Albahari. I esta chika kaza ke agora esta derokada, era la kaza de mi tio, Samuel Albahari. I esta es la kaza de otrun tio, Bohor.
Moris es uno de los ultimos 4 ladino parlantes en Sarai.
Esta es la istoria de komo el ladino salvo su vida.
En esta kaza avia una fabrika de dulserias
Mozos veniamos kada demanyana. Mozos teniamos un kante "echame una bombonicha"
echame una bombonicha para mi, echame una bombonicha para mi
Kada demanyana mozotros kantavamos este kante i uno de la fabrika avria las ventanas y mos arondjava dulses
Despues de la Shoa, ya no avia mas djudios. Solo mi famiya tornó.
Ande esta Samuel? Ande esta Dudo? Eyos no tornaron.
Unotro areskapado de Auschwitz o Jasenovac
Disho ke vio a la djente muriendo y kemados en los krematorios
Puede ser ke estamos orozos ke eyos bivieron despues de la Sigunda Gerra Mondiala, ama mozos semos desmazalados porke
Devemos yorar kada día i dia por muestra djente. Ay munchos rekodros, ama kero ulvidarlos todos.
En 1941, Moris, su famiya, i otros djudyos fueron deportados en tranvai a los lageres.
En la estasion de treno de Prijedor, me topi kon mi profesor de muzika de la eskola elementala y me disho:
Tu I tu famiya devesh salir del treno
El profesor de muzika me dio un pedasiko de fierro para mi padre. Me disho: "en la noche, uza este fierro para azer un burako en el treno"
I sali del treno siendo ke seresh asasinados.
Mi padre uzo este fierro para azer un burako en el vagon. I yo sali.
despues de esto mi profesor me rogo de ir a un oto de la armada italiana
un kolonel de la armada italiana, colonello, m'eskondio atras de su oto I me transporto fino la rejion
Italiana ande no avian Ustachis (armada de Kroasia)
Yo avli ladino kon el. El ladino I el italiano son linguas muy paresidas.
Tu sos libero, agora tu sos libero.
Yo estava solo, no savia ande estava mi padre
Kada demanyans, kuando me alevantava, bushkava partizanos, soldados almanes, italianos o soldados kroatos.
Kuando vide ke este kazal apartenia a los partizanos. Kamini fin ayi I me kedi.
1944: Moris vido komo un aroplan Halifax de una baza italiana kon pilotos amerikanos i britanos kae embasho. Sinko pilotos saltaron al kampo ande un Moris aedado de 14 anyo se les aproksima
El ladino salvo mi vida en la gerra
Sinko ombres saltaron del aroplano kon sus parachutes i tomaron tierra en el kampo ande yo estava
Yo vide a los amerikanos i kuando eyos me vieron tomaron sus armas
Ken sos tu? Yo so de vozos. Partizano, Partizano, le dishe siendo ke yo estava kon los partizanes de Tito
Yo no avlava ingles. *** el ladino para avlar
Les demandi: avlash espanyol?
Avia uno de eyos ken avlava espanyol. Este fue el modo para komunikarmos.
Komo avlas el espanyol? Avlo porke yo so sefaradi
Loke es esto sefaradi? Non saves nada.
Loke es esto sefaradi? Esto es una parti, una parti di ebreos after dopo la inkisision, ke skapada en Turkia
Por venti kilometros avemos una komanda partizana
Tomi a los 5 pilotos kon mi verso la baza partizana en Ribki I despues de esto
los pilotos fueron a un porto de la kosta adriatika I tornaron a sus baza en Bari, Italia
Durantes dos anyos I medio, no savia onde estavan mi madre i mi padre
Kuando la gerra eskapo, fui a una eskola partizana I topi a mi padre
I vino onde yo era. El me yamo i me vijito mi padre
mi padre me demando: Komo estas? Bueno, Papa Si mi ijo, my ijo, sono livo
Onde esta madre?
Yori I mi padre yoro